دیابت چیست؟ آیا با انواع دیابت و علل مبتلا شدن به آن آشنا هستید؟ دیابت همان بیماری خطرناک و خسته کننده قند خون است که بسیاری از خانوادهها با آن آشنا هستند و به زمانی گفته میشود که خون شیرینتر از حالت معمولی خودش باشد. در این حالت میگوییم که فرد در اصطلاح به قند خون دچار شده است. دیابت دو نوع یک و دو دارد و در حال حاضر در بیشتر مواقع امکان درمان کردن آن وجود ندارد و تنها با استفاده از برخی داروها و یا تغییر دادن سبک زندگی میتوان این نوع بیماری را کنترل کرد. البته روش درمانی برای هر دو نوع دیابت با هم متفاوت است. در این مقاله انواع دیابت و علل مبتلا شدن به آن را بررسی می کنیم.
انواع دیابت و بررسی علل مبتلا شدن به دیابت
گفتیم که دیابت همان بیماری قند خون است و به حالتی گفته میشود که خون فرد شیرینتر از حالت معمولی خودش باشد. دیابت از شایعترین نوع بیماریهای غددی میباشد که با بالا بودن قند خون همراه است. فردی که دچار دیابت شده است در روند ترشح انسولین یا حتی عملکرد آن دچار نقص میباشد. افزایش یافتن سطح گلوکز خون نیز میتواند مشکلات بسیار جدی و البته خطرناکی را برای افراد رقم بزند، به بیانی انسولین هورمونی میباشد که از غده پانکراس ترشح میشود، این غده در قسمت زیر و پشت معده افراد قرار دارد. پانکراس میتواند انسولین را وارد جریان خون کند. انسولین طی گردش موجب میشود که قند به سلولهای مختلف بدن وارد شده و به این ترتیب مقدار آن در داخل خون افراد کاهش پیدا کند، همچنان که میزان قند خون کاهش پیدا میکند ترشح انسولین از غدد پانکراس نیز کمتر خواهد شد.
از طرفی قند خون یا همان گلوکز برای سلامت و حیات افراد مهم است و یک ماده مغذی محسوب میشود که میتواند انرژی لازم جهت عملکرد درست سلولهای مختلف بدن را ایجاد کند. گلوکز همچنین به عنوان یک منبع اصلی سوخت در مغز افراد میباشد، وقتی که قند خون افزایش یابد مثلاً پس از خوردن هر وعده غذایی انسولین از غدد پانکراس آزاد خواهد شد تا به این ترتیب بتواند با انتقال دادن گلوکز به سلولهای بدن سطح آن را کم کند، اما در بیمارانی که به دیابت مبتلا هستند عدم پاسخ دهی به انسولین یا عدم تولید کافی آن موجب افزایش یافتن قند خون خواهد شد که به آن هیپرگلیسمی میگویند. این بیماری بسیار مزمن و خطرناک است و اگر در صورت بروز علائم آن کنترل نشود، حتی ممکن است مرگ افراد را به همراه داشته باشد. البته در حال حاضر این بیماری قابل درمان نیست و تنها با استفاده از برخی داروها میتوان آن را کنترل کرد. سطح قند خون در حالت ناشتا بین ۱۰۰ الی ۱۲۵ میلیگرم در هر دسی لیتر است که به آن پیش دیابت گفته میشود و اگر در دو آزمایش متفاوت میزان قند همچنان ۱۲۶ میلی لیتر در هر دسی لیتر باشد، به این معناست که شما به دیابت مبتلا هستید. دیابت دو نوع شایع دارد که با نام دیابت نوع یک و دو شناخته می شود:
دیابت نوع یک
این نوع از دیابت ممکن است در هر سن و سالی برای افراد ایجاد شود، اما بیشتر در بین نوجوانان و کودکان رواج دارد. فردی که به این نوع از دیابت مبتلا شده است، انسولین کمی تولید میکند یا گاهی اوقات بدن فرد به طور کلی توانایی تولید انسولین را ندارد. این افراد جهت کنترل کردن سطح گلوکز خون شان به تزریق کردن روزانه انسولین نیازمند هستند. دیابت نوع یک به دیابت نوجوانان نیز معروف است و در واقع نوعی بیماری خود ایمنی نیز محسوب میشود که طی آن سیستم ایمنی به طور اشتباه سلولهای التهابی و آنتی بادی تولید میکنند. این سلولها نیز موجب آسیب به بافتهای بدن خواهند شد. در دیابت نوع یک سلولهای بتای پانکراس در بدن فرد که مسئول تولید کردن انسولین میباشند، به وسیله سیستم ایمنی مورد حمله قرار گرفته و تخریب می شوند. فاکتورهای محیطی، بیماری های غدد داخلی و پانکراس، سابقه خانوادگی، محل زندگی و جغرافیاو حضور آنتی بادیها در بدن از عوامل ابتلا به دیابت نوع یک هستند.
دیابت نوع دو
این نوع دیابت معمولاً در بین بزرگترها بیش تر شایع می باشد و حدود ۹۰ درصد از بیماری دیابت را به خودش اختصاص می دهد. در این نوع دیابت بدن فرد می تواند انسولین تولید کند، ولی امکان استفاده کردن از این انسولین را ندارد. اولین روش درمانی جهت مقابله با دیابت نوع ۲ تغییر دادن سبک زندگی می باشد، یعنی علاوه بر آنکه فرد برنامه بدنی خودش را افزایش می دهد، باید یک رژیم غذایی کاملاً سالم نیز انتخاب کند، اما در موارد حاد فرد نیاز به دارو دارد. طی مرحله پیش دیابتی که معمولاً منجر به ابتلا به دیابت نوع دو خواهد شد و حتی در بیماری دیابت نوع ۲ سلولها در اثر انسولین کاملاً مقاوم شدهاند، یعنی برخلاف دیابت نوع یک غده پانکراس هم چنان انسولین تولید میکند اما سلولهای بدن به آن پاسخ درست و مناسبی نمی دهند و به جای آنکه گلوکز به سلولهای منتقل شود که به انرژی بالا نیاز دارند، در جریان خون باقی می ماند. علل ابتلا به این نوع از دیابت نیز هنوز ناشناخته است و در هالهای از ابهام باقی مانده است، اما آنچه که می تواند خطر ابتلا به این نوع دیابت را افزایش دهد موارد زیر هستند:
- اضافه وزن یا چاقی
- کم تحرکی و عدم فعالیت
- سابقه خانوادگی
- نژاد
- افزایش یافتن سن
- سابقه مبتلا شدن به دیابت بارداری
- ابتلا به بیماری سندروم تخمدان پل کیستیک در بانوان
- فشار خون بالا
- سطح غیر طبیعی تری گلیسیرید و کلسترول
وضعیت اورژانسی برای مبتلایان به دیابت
کاهش قند خون به حدی که به وضعیت اورژانسی منجر شود، یک وضعیت جدی است که نیاز به برخورد فوری دارد. وقوع این وضعیت ممکن است در افراد دیابتی رخ دهد که بیش از حد انسولین یا داروهای کاهنده قند مصرف کردهاند، یا نوبت گرفتن از غذا را از دست دادهاند. علایم کاهش قند خون میتواند شامل علائمی نظیر احساس گرسنگی شدید، لرزش، عصبانیت، گیجی، تعریق بیش از حد و در موارد شدیدتر، بیاشتهایی، تهوع، تاریکی دید یا کاهش وضوح بینایی باشد. در صورت بروز این علائم، نیاز به فوریت و احتمالاً فراخوانی آمبولانس خصوصی برای ارائه مراقبتهای پزشکی لازم و تجدید نظر در سطح قند خون دارید.
نتیجه گیری
در این مقاله انواع دیابت و علل مبتلا شدن به آن را بررسی کردیم. این بیماری دو نوع شایع دارد که هر دو نوع را توضیح دادیم، با وجودی که دلایل ابتلا به آن ناشناخته است، اما مواردی مانند سبک زندگی فرد و ژنتیک می تواند در آن تاثیرگذار باشد و امکان مبتلا شدن به هر کدام از انواع دیابت را در بین افراد افزایش دهد. در سایت آمبولانس خصوصی بیش تر با دیابت انواع مختلف و علل مبتلا شدن با آن آشنا شوید.